یکی از مهمترین گامها در مسیر پایان نامه ارشد و یا دکترا، اعتبار بخشیدن به پایان نامه است و همواره برای دانشجویان سوال بوده است که چگونه میتوان در پایان نامه به صورت درست و بی طرفانه اعلام کرد که چه کسانی چگونه به حصول نتیجه در نگارش پایان نامه کمک کرده اند؟ از طریق دادن منابع و مراجع، رعایت حق مالکیت فکری معنوی دیگر محققین، و همچنین از طریق قسمت تقدیر و تشکر.
برای انجام پایان نامه باید تمامی قواعد را رعایت کرد. برای مثال جداول و شکل ها باید داخل متن پایان نامه یا مقاله گنجانده شوند و محل قرارگیری آنها باید پس از جایی باشد که در متن توضیحات کافی درباره آنها ارائه شده است. تمامی جداول و شکل ها باید به ترتیب شماره گذاری شوند و در متن نیز باید به شماره آنها اشاره کرد.
پایان نامه به همان صورتی که ارائه میشود، نگارش نمیشود. در ادامه شما را با ایده در زمینه نگارش پایان نامه و ترتیب آن آشنا میکنیم:
لازم است بدانیم که برای نگارش پایان نامه دستورالعمل ها و چک لیست های متفاوتی وجود دارند، با این حال، تمامی پایان نامه ها از ساختاری استاندارد تبعیت میکنند. در این نوشتار سعی خواهیم کرد شما را با یکی از بهترین دستورالعمل ها و چک لیست های موجود در زمینه نگارش پایان نامه آشنا کنیم. برای انجام پایان نامه لازم است حتما به موارد زیر توجه نمایید زیرا پایان نامه ارشد و دکترا قواعد خاصی دارند. برای این منظور، در ابتدا ساختار کلی این چک لیست و بخش های مختلف آن را نشان میدهیم و پس از آن به جزئیات هر یک از این بخش ها خواهیم پرداخت.
به صورت کلی، مراحل نگارش یک پایان نامه استاندارد به صورت زیر است:
آموختن روشهای صحیح تحقیق و پژوهش برای دانشجویان امری واجب است به خصوص برای نگارش پایان نامه ارشد و دکترا. هدف از فرایند پژوهش، تولید دانش جدید و یا عمق بخشیدن به ادراک از موضوعی بخصوص میباشد. این فرایند میتواند در سه غالب متفاوت، به شرح زیر انجام گیرد (هرچند که مرز میان این غالب ها چندان واضح و مشخص نیست):
1- پژوهش های اکتشافی: که هدف از انجام آنها شناسایی و تعریف مساله یا سوالی مشخص است.
2- پژوهش های سازنده : که هدف آنها آزمایش نظریه ها و پیشنهاد راهکارهایی برای حل یک مساله یا پاسخ به یک سوال است.
پژوهش ها غالبا با استفاده از مدل و ساختار ساعت شنی انجام میگیرند. این مدل در ابتدا با تعریف طیف گسترده ای برای انجام پژوهشآغاز میشود. سپس از طریق روش انجام پژوهش تنها بر روی اطلاعات مورد نیاز تمرکز میکند (مانند قسمت باریک ساعت شنی)، و در نهایتپژوهش را در غالب بحث و نتیجه گیری گسترش میدهد. پژوهش چه در زمینه مقالات، چه در زمینه انجام پایان نامه مراحلی دارد و همیشه برای دانشجویان مراحل دقیق آن سوال بوده است. پایان نامه ارشد و رساله دکترا که یکی از بزرگترین تحقیقات علمی یک دانشجو محسوب می شود نیازمند انجام دقیق مراحلپژوهشی می باشد.
بیشترین موضوعی که دانشجویان را نگران می کند جلسه دفاع پایان نامه است. در اینجا چگونگی موفقیت در دفاع پایان نامه را توضیح می دهیم که برای پایان نامه ارشد و دکترا کاربرد دارد. برای آماده سازی خود سعی کنید با خود حدس بزنید که داورها چه سوالاتی از شما خواهند پرسید و برای آن پاسخی آماده داشته باشید. برای فراموش نکردن مطالب، اسلاید power point آماده کنید تا هم به مطالب نگاه کوتاهی بیندازید و هم در ذهن خود آماده کنید که مطلب بعدی چیست.
قبل از آنکه بخواهیم به سراغ تعریف نگارشپایان نامه برویم، لازم است توضیح دهیم کهپایان نامه چیست. برای این منظور، به تعریف جامع موجود در دایره المعارف ویکی پدیا رجوع میکنیم: «پایان‌نامه یا تز یا رساله نوشتاری است که دانشجویان در موضوعی خاص مربوط به رشته تحصیلی خود، برای دریافت مدرک تحصیلی می‌نویسند. در پایان‌نامه دانشجویان موضوع یا سؤالی را بررسی کرده و از راه تجزیه و تحلیل و یا تجارب عملی و یا آزمایشی به آن پاسخ می‌دهند.
این صفحه دربردارنده عنوان پایان نامه (همچنین عنوان فرعی)، نام و نام خانوادگی نویسندگان، نام دانشگاه محل تحصیل، نام دانشکده، نام دانشکده، زمان تحویل پایان نامه، نام و محل تدریس استاد راهنما، نام و محل تدریس استاد مشاور، و آدرس ایمیل اساتید راهنما و مشاور است.
ویژگی های یک عنوان خوب برای پایان نامه:
پژوهش به معنای انجام کاری خلاقانه به صورت نظام مند است که هدف آن گسترده تر کردن دامنه علم و دانش است. این گستره میتواند در زمینه علوم انسانی، فرهنگ و جامعه، و استفاده از علوم مختلف به منظور دستیابی به کاربردهای جدید باشد. ازپژوهش جهت یافتن یا تائید حقایق، تائید دوباره نتایج پژوهش های قبلی و یا رد آنها، یافتن راه حل برای مشکلات فعلی و یا مشکلات نوظهور، پشتیبانی از نظریات موجود یا ایجاد نظریات جدید استفاده میشود.
